PROF. DR. HALİL İNALCIK
08.10.2008
10.09.2008 tarih ve 49/2 sayılı Senato kararınca;
Yaptığı bilimsel çalışmalarla Türk Tarihçiliğine büyük katkı sağlaması ve bilim dünyasında uluslararası bir üne sahip olması nedeniyle Prof.Dr. Halil İNALCIK'a "Fahri Doktor" ünvanı verilmesine oy birliği ile karar verildi.
ÖZGEÇMİŞ
Prof.
Dr. Halil İNALCIK, 7 Eylül 1916’da İstanbul’da doğdu. İlk tahsilini 1923-1930
arasında Ankara Gazi Mektebi’nde yapan İnalcık, orta tahsilini 1931’de
Ankara’da Gazi Muallim Mektebi’nde; lise eğitimini o dönemin en iyi
okullarından biri olan Balıkesir Necati Bey Muallim Mektebi’nde 15 Eylül
1935’te tamamladı. Yüksek tahsiline 1935’te Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih
Coğrafya Fakültesi’nde (AÜDTCF) başladı. Buradan 1940’ta mezun olan İnalcık,
Timur üzerinde hazırladığı bir seminerle Fuad Köprülü’nün dikkatini çekti,
onun takdir ve tavsiyesiyle 30 Nisan 1940’da AÜDTCF Yeni Çağ Kürsüsü’ne ilmî
yardımcı tayin edildi. Türkiye’de sosyo-ekonomik tarih yazıcılığının ilk
örneklerinden biri olan "Tanzimat ve Bulgar Meselesi" adlı teziyle
1942 yılında doktor unvanını aldı.
AÜDTCF Yeni Çağ Kürsüsü’ne 28 Nisan 1942’de asistan olarak atanan
İnalcık, 15 Aralık 1943’te Viyana’dan "Büyük Ricat’e Osmanlı
İmparatorluğu ve Kırım Hanlığı" adlı teziyle doçentliğe atandı.
Araştırma sahasını doktora tezinden itibaren Osmanlı İmparatorluğu’nun sosyal
ve ekonomik meselelerine yoğunlaştıran İnalcık, İstanbul’da Osmanlı
arşivlerinde ve Bursa şer’iyye sicilleri üzerinde araştırmalar yaptı. Türk
Tarih Kurumu (TTK) üyeliğine seçildi (1947). İnalcık, 2 Haziran 1952’de
hazırladığı "Viyana Bozgun Yıllarında Osmanlı-Kırım Hanlığı
İşbirliği" başlıklı teziyle profesörlük pâyesi aldı. Rockefeller
Vakfı'nın bursuyla 1956-1957'de Harvard Üniversitesi'nde "research
fellow" olarak bulunan İnalcık, 1957 yılında Türkiye’ye döndü. Ankara
Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde (AÜSBF) Osmanlı, Avrupa ve
Amerika tarihi okuttuğu gibi “İdari Teşkilât Tarihi” ve “Devrim Tarihi”
derslerini de üstlendi. Uluslararası Güneydoğu Avrupa Araştırmaları Kurumu’na
1966 yılında üye seçildi. İnalcık, burada Türk tarih ve kültürünün
tanıtılması yolunda büyük gayret sarf etti. Bu kurumun başkanlığını da yaptı
(1971-1974). Münih’te 1967'de düzenlenen Uluslararası Müsteşrikler
Kongresi’ne katıldı. Aynı yıl Princeton ve Pennsylvania üniversitelerinde
misafir profesör olarak dersler verdi. İngiltere Royal Historical Society
tarafından 1971’de “corresponding member” seçildi. Otuz yıl çalıştığı
AÜDTCF’den 1972 yılında emekli oldu. Aynı yıl, Chicago Üniversitesi
tarafından imtiyazlı profesör önerisiyle bir davet alan İnalcık, Tarih
Bölümünde profesör olarak çalışmaya başladı.
Yaklaşık 15 yıldan beri çalışmakta olduğu Chicago Üniversitesinden de
1986 yılında emekli oldu. Harvard ve Princeton üniversitelerinde de 1990–92
arasında misafir profesör olarak dersler veren İnalcık, 1991’de Türk tarih ve
kültürüne yaptığı katkılardan dolayı Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı
tarafından "Yüksek Hizmet Madalya ve Diplomasına" layık görüldü.
Halil İnalcık, 1992’de Bilkent Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı ve
Rektör Prof. Ali Doğramacı tarafından lisansüstü tarih okutacak Tarih
Bölümü’nü kurmak üzere davet edildi. Aynı yıl, Atatürk Kültür Dil ve Tarih
Yüksek Kurumu’na üye, Türkiye Bilimler Akademisi’ne (TÜBA) şeref üyesi
seçildi. İnalcık, 1998’de 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in elinden
İstanbul Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Ödülünü aldı. İnalcık, 20. yüzyıl
sona ererken Cambridge Uluslararası Biyografi Merkezi tarafından dünyada
sosyal bilimler alanında sayılı 2000 bilim adamı arasında gösterildi.
İnalcık, çok iyi düzeyde Osmanlı Türkçesi, iyi düzeyde; İngilizce, Fransızca,
Almanca, orta düzeyde de; Arapça, Farsça ve İtalyanca biliyordu. Bir çocuk sahibi olan Halil İnalcık,
25 Temmuz 2016 tarihinde vefat etti.
Üniversitemiz Senatosunun, 10.09.2008 tarih ve 49/2 sayılı kararı ile Sayın Prof. Dr. Halil İNALCIK'a “Fahri Doktor” ünvanı verilmiştir.